70 milyondan fazla insanın yaşadığı İran’da nüfusun 35 milyona yakını 25 yaşın altında bulunuyor. Bu gençler birbirleri ve dünyanın geri kalanıyla İnternet üzerinde kurdukları bloglarla iletişim kuruyorlar. Sosyal hayat içinde aşk, demokrasi ve konuşamayan İran’lı bloggerlar, İnternet üzerinden flört ediyor, insan hakları, değişim ve özgürlük üzerine konuşuyor, bilgi alışverişi yapıyorlar. 2005 yılında yapılan bir araştırma İran’ın 100’bininden fazlası aktif olarak her gün güncellenen toplam 700 bin blogger’ı ile Dünya’nın üçüncü büyük blogger topluluğunu oluşturduğunu ortaya koyuyor.
Bloglarını özgürce konuşabildikleri tek ortam olarak gören bloggerlar, İran rejimi tarafından tehdit unsuru olarak görülüyor ve periyodik olarak denetleniyor.
2004’ün Eylül ve Ekim aylarında gözaltına alınan İnternet yazarları hakkında “yasa dışı örgütlerin kurulmasına katılma,” “yasa dışı örgüt üyeliği,” “devlet karşıtı propaganda,” “yalan yayma,” ve “kamu düzenini bozma” gibi suçlamalarda bulunulmuş, Gulamtamini ayrıca ihanet suçundan yargılanmıştı.
Yargı erki yetkilileri, yazarların her birinin 3’er yıl 3’er ay hapis ve kırbaç cezasına, Mimariyan’ın ayrıca 500 bin tümen (250 dolar) para cezasına çarptırıldığını bildirdi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Uluslararası İran’da İnsan Hakları Kampanyası tarafından yapılan açıklamada, 4 blog yazarının, İran Yargı Erki Başkanı Ayetullah Mahmud Şahrudi’nin, bu yazarların itirafa zorlandığını kabul etmesine rağmen hapse mahkum edilmelerinin “adil yargılanma hakkının” ihlali olduğu belirtildi.
Yazarlardan üçü 10 Ocak 2005’te görüştükleri Şahrudi’ye, cezaevinde gördükleri psikolojik ve fiziki işkencelerle, gizli bir yerde aileleri ve avukatları ile görüştürülmeden uzun süre tek kişilik hücrede tutulduklarını anlatmışlar, 20 Nisan 2005’te ise Yargı Erki sözcüsü, yapılan resmi soruşturmanın, bu kişilerin yazılı itiraflarının zorla alındığını doğruladığını açıklamıştı.
İnsan Hakları İzleme örgütü Orta Doğu bölümü müdür yardımcısı Joe Stork, “Bizzat Yargı Erki Başkanı’nın kanıtların zorla elde edildiğini kabul ettiği dikkate alınırsa, bu cezalar şoke edici. Yargıçlar, soruşturma yetkisini kötüye kullananları araştırıp cezalandırmalıydı, onların kurbanlarını değil” dedi.
İki örgüt, Tahran Temyiz Mahkemesi’ni kararı bozmaya ve hükümeti de işkence iddialarını araştırmaya çağırdı.
4 İnternet gazetecisi 2004 sonlarında kefaletle serbest bırakıldıktan sonra Mimariyan, Miribrahimi ve Rafizade İran’ı terk ettiler ve halen yurt dışında yaşıyorlar. Gulamtamimi ise halen İran’da yaşıyor.
Bu arada, İran’ın Tebriz ve Erdebil kentlerinde 7’si öğrenci, 10 Azeri’nin çeşitli hapis cezalarına çarptırıldığı bildirildi.
Tebriz’de Azeri öğrencilerine ait bir İnternet günlüğü sitesini yöneten 5 öğrencinin yasa dışı örgüt kurmak suçundan 1’er yıl hapis cezası aldığı belirtildi.
Öğrencilerin işletmekle suçlandığı, Azeri Öğrenci Hareketi’nin İnternet bloğu olduğu belirtilen “azoh.blogsky.net”in halen yayında olduğu, ancak zaman zaman engellendiği kaydedildi.
Öğrencilerin avukatı bloğun, içeriği ve Azeriler arasındaki popülaritesi nedeniyle hedef alındığını söyledi.
Hapse mahkum edilen öğrencilerin İnternet günlüğünde, İran’da yaşayan Azerilerin kendi dillerinde eğitim yapması savunuluyor ve İran yönetiminin Azeri kültürü ve öğrenciler üzerindeki baskıları eleştiriliyor.
Ayrıca, Erdebil kentinde ikisi öğrenci, biri gazeteci 5 Azeri, İran’da Azeri dilinde okullar açılmasını destekledikleri için 5’er yıl hapse mahkum edildiği bildirildi.
Post a Comment